*
“Bà Maria ơi, trên đường bà thấy những gì, xin kể mang lại chúng tôi nghe…?”. Đây là những ca từ rất hoan hỉ của nhạc sỹ Hùng lấn mà chúng ta thường có dịp nghe trong phần ca tiếp liên của Lễ Chúa Nhật Chúa phục sinh. Sự kiện Đức Giêsu chịu chết, ở góc độ lịch sử, là một sự kiện không một ai phủ nhận bởi vì có những chứng cớ xác thực. Tuy nhiên, lúc đề cập đến chuyện Người đã phục sinh thì vấn đề này trở phải khá phức tạp, vì ko có chứng cớ hiển minh. Vị vậy, dựa vào những dấu chỉ nào để ta nói rằng Chúa đã phục sinh?

Có hai dấu chỉ căn bản mà các sách Tin Mừng thuật lại tiến trình hình thành niềm xác tín Chúa Giêsu đã phục sinh: ngôi mộ trống và những lần Chúa hiện ra.

Bạn đang xem: Bà maria ơi trên đường

<1>

1. Ngôi mộ trống

Trong các trình thuật của Tin Mừng như : Mc 16,1-8; Mt 28,1-8; Lc 24,1-12.22-24; Ga 20,1-15, các tác giả đều nhắc đến ngôi mô trống. Chú ý một cách tổng quát, các trình thuật bên trên có những yếu tố phổ biến như sau: các phụ nữ đến mộ; họ thấy tảng đá lăn sang một bên; Thiên sứ hiện ra với các bà; giải thích nguyên nhân mộ trống; các phụ nữ đi báo lại đến các môn đệ.

Nhưng lúc đi vào bỏ ra tiết có sự khác nhau về: số người phụ nữ rời khỏi mộ, chẳng hạn như Mác-cô nêu đến tía người, còn Mát-thêu chỉ nhắc đến hai…; mục đích đi ra mộ như ở Mác-cô và Lu-ca nói các bà ra đi mộ để xức dầu mang đến Đức Giêsu, còn Mát-thêu chỉ nói là các bà đi thăm mộ...; phản ứng của các phụ nữ cũng ko giống nhau: Mt 28,18 mang lại biết là các bà chạy về nhà báo tin mang lại các môn đệ, còn Mc 16,8 thì nói rằng vì sợ quá, các bà chẳng dám hé môi; nhỏ số Thiên sứ hiện ra cũng khác: ở Mt 28,2.5 thì chỉ có một trong khi Mc 16,5; Lc 24.3 và Ga 20.11 là hai.

Từ sự khác biệt về những chi tiết như thế, có người đặt vấn về tính xác thực của sự kiện ngôi mộ trống: phải chăng việc thấy ngôi mộ trống chỉ là chuyện bịa vì thế mà dẫn đến việc không ăn uống khớp với nhau nơi các trình thuật? Ta có thể trả lời về những dị biệt này như sau: Ta không thể kết luận rằng đó là một chuyện “tào lao thiên địa” mà ngược lại các sự kiện khác biện làm chứng chứng đấy ko phải là chuyện bịa, vì giả như các tác giả tin mừng bịa ra thì họ cố gắng nhất trí với nhau về tất cả các đưa ra tiết. Rộng nữa, phía trên không phải là một bản văn theo kiểu báo cáo trước hội đồng quan lại chức nhà nước, trong đó phải tường thuật tỉ mỉ tất cả các bỏ ra tiết. Thể văn Tin Mừng không phải như thế: trọng trung tâm nhấn ở chỗ loan báo tin vui cứu độ, còn các chi tiết khác chỉ là tuỳ thuộc.

Bên cạnh đó còn nhiều luận cứ tích cực để xác minh sự kiện ngôi mộ trống: những người ngoài giáo hội không thề phủ nhận sự kiện ngôi mộ trống; việc phụ nữ đi thăm viếng mộ ngày sau ngày Sabat là điều hợp với tục lệ thời đó, mà nếu muốn dựng chuyện, tội gì các tác giả Tin Mừng không dùng những người có thế giá rộng để làm chứng, vì thời đó, lời chứng của phụ nữ không có giá trị; và mộ chôn cất Đức Giêsu không phải là vô danh, nhưng mà là ngôi mộ thuộc quyền sử hữu của ông Giuse Arimathea ((Mc 15,43; Mt 27,37; Lc 23,50; Ga 19,38). Các môn đệ của cộng đoàn tiên khởi biết chỗ đó, họ thường quy tụ tại chỗ đó để cử hành mầu nhiệm phục sinh chư ko phải để tưởng nhớ người đã khuất.

Xem thêm: Bảo Tàng Chiến Tích Lịch Sử Trong Bảo Tàng Chứng Tích Chiến Tranh

2. đầy đủ lần hiển thị của Chúa Phục Sinh

Trình thuật những lần hiện ra của Chúa Phục Sinh còn phức tạp rộng so với trình thuật ngôi mộ trống, vì ko những không tuân theo một sườn nhất định mà còn có rất nhiều sự khác biệt: (1) khu vực chốn, ở Mt 28,7 và Mc 16, 7 nói Đức Giêsu hiện ra ở Ga-li-lê, còn Lc 24 và Ga trăng tròn ghi nhận sự hiện ra ở Giê-ru-sa-lem; (2) thời gian diễn ra các cuộc hiện ra cũng ko giống nhau; (3) những người được thấy Đức Giêsu hiện ra: thường người ta chia làm nhị nhóm: Tông Đồ (Mt 28,16-20; Lc 24,36-53; Ga 20,19-23.24-29; Mc 16,14-18) và những người khác, như các phụ nữ (Mt 28,9-10), nhì môn đệ (Lc 24,13-35); Mc 16,12-13), Bà Maria Magđala (Ga 20,11-18; Mc 16,11); và dung mạo của Đức Giêsu: ở Mát-thêu 28,15-20 coi ra “thiêng liêng” hơn, và “thể chất” rộng ở Lu-ca và Gio-an, chẳng hạn như Người ăn uống, trò chuyện, và đến phép các môn đệ chạm vào Người.

3. Với ý nghĩa

Về sự kiện ngôi mộ trống: phía trên là một dấu chỉ mang lại niềm tin vào việc Chúa phục sinh, chứ không tất nhiên gây ra niềm tin đó. Chắn hẳn các nhà cầm quyền vị Thái bấy giờ đã thấy ngôi mộ trống tuy thế họ không tin. Tức thì cả các môn đệ sau khi chứng kiến ngôi mộ trống cũng không lập tức tin vào Chúa sống lại. Do vậy, chỉ nói rằng ngôi mộ trống là một dấu chỉ chứ ko phải là chứng cớ của Chúa phục sinh. Dấu chỉ này củng cố thêm niềm tin vào Chúa phục sinh vì niềm tin này bắt nguồn từ chỗ khác. Sự củng cố này có thể được mô tả như sau: (1) sự kiện ngôi mộ trống củng cố mang đến niềm xác tín rằng Đức Giêsu đã sống lại thật cả hồn lẫn xác, bởi vì những thính giả Hy-lạp chịu ảnh hưởng của Thuyết Platon vốn tách rời hồn ra khỏi xác, thì nguy cơ tiềm ẩn có thể gây nên là sự phục sinh được hiểu về linh hồn hoặc với một thân xác mới; (2) các môn đệ mạnh dạn rộng để rao giảng Đức Giêsu phục sinh.

Về sự kiện những lần Chúa hiện ra: các lần hiện ra là có thực. Nhưng các tác giả Tin Mừng không chỉ giới hạn vào việc kể lại một sự kiện mà lại còn thêm một dụng ý thần học: (1) về nơi chốn, những lần hiện ra ở Ga-li-lê thì sát với thực tế hơn, vì sau khoản thời gian Đức Giê-su bị bắt, các môn đệ đã bỏ trốn về đó tuy nhiên dụng ý thần học ở đây đó là Đức Giêsu khởi đầu sứ vụ từ Ga-li-lê nên Hội Thánh cũng khai mạc sứ vụ từ Ga-li-lê. Còn Lu-ca mô tả các lần hiện ra tại Giê-ru-sa-lem vì rất dễ hiểu đó là tất cả các biến cố cứu độ đều diễn ra ở Giê-ru-sa-lem. Với Thánh Gio-an, tác giả này đặt các lần hiện ra ở Giê-ru-sa-lem vì Cái Chết và Phục Sinh họp thành một tổng bộ; (2) trình thuật cổ xưa nhất thì mô tả Đức Giêsu linh nghiệm hơn, dành mang lại các độc giả do Thái. Từ lúc Tin Mừng được trình bày cho các độc giả ở vùng văn hoá Hy-lạp vốn phân biết xác và hồn rõ rệt, thì hai tác giả Lu-ca và Gio-an muốn làm nổi bật rằng Đức Giêsu sống lại với thể xác chứ ko chỉ có linh hồn.

Tóm lại, qua dấu chỉ ngôi mộ trống và những lần hiện ra của Chúa Phục Sinh, các tông đồ sẽ tin Chúa phục sinh và cần sử dụng cả cuộc sống mình để triển khai chứng đến điều này; từ bỏ đó, chúng ta xác tín niềm tin của mình dừa trên lòng tin các tông đồ. Sự phục sinh của Đức Giêsu là nền tảng đến đức tin của chúng ta như thánh Phao-lô đã nói “Nếu Đức Ki-tô ko chỗi dậy, thì lời rao giảng của chúng tôi trống rỗng và cả đức tin của bằng hữu cũng trống rỗng” (1 Cr 15,14) và đồng thời cũng là một mầu nhiệm đức tin nữa, tức là chúng ta đón nhận chân lý về Đức Ki-tô phục sinh bằng đức tin, chứ không phải nhờ các chứng cớ hiển minh của lý trí.