Khu di tích lịch sử dân tộc và bản vẽ xây dựng nghệ thuật núm đô Hoa Lư thuộc địa phận thôn Trường Yên, huyện Hoa Lư, thức giấc Ninh Bình. Bạn đang xem: Di tích lịch sử ninh bình
Trong kế hoạch sử, quanh vùng này từng là vị trí đóng đô của 3 vương triều (Đinh, tiền Lê và Lý), với 6 vị vua: Đinh Tiên Hoàng, Đinh Toàn, Lê Đại Hành, Lê Trung Tông, Lê Long Đĩnh cùng Lý Thái Tổ…
Những vệt tích lịch sử dân tộc - văn hóa truyền thống hiện còn tại khu vực di tích rất nhiều chủng loại và đa dạng, bao hàm hệ thống phong cách xây dựng thờ tự, tường thành, hoàng thành, hang cồn và một số công trình khác.
1. Đền cúng Đinh Tiên Hoàng
Đền được dựng bên trên nền thiết yếu điện của kinh kì Hoa Lư, có mặt bằng phong cách xây dựng dạng “nội công ngoại quốc”, cùng với tổng diện tích s khoảng 3 mẫu Bắc bộ. Trước đền gồm núi Mã Yên làm cho bình phong, phía sau đền rồng là hàng núi dù bao bọc, các kiến trúc yếu tố được sắp xếp đối xứng nhau qua mặt đường “dũng đạo”. Bản vẽ xây dựng chính của thường gồm: Bắc môn, nghi môn ngoại, nghi môn nội,sân rồng, bên Khải Thánh, tiền đường, thiêu hương, hậu cung, đơn vị bia, sảnh vườn…
2. Đền thờ Lê Đại Hành
Đền được dựng xung quanh bằng phong cách thiết kế hình chữ “Công”, gồm những hạng mục: tiền đường, thiêu hương cùng hậu cung. Kiến trúc tiền đường bao gồm 5 gian, mang phong thái kiến trúc thời Hậu Lê. Thiêu hương có 2 gian dọc, nhiều năm 2,8m, rộng 6,15m, với những bộ vì được gia công theo kiểu “trụ bình thường kẻ góc”, phía 2 bên vách bưng ván đố lụa, gian giữa để ban thờ những quan. Hậu cung gồm 5 gian, lâu năm 14m, rộng lớn 6m. Gian giữa đặt tượng Lê Đại Hành, gian mặt trái đặt tượng Thái hậu Dương Vân Nga, gian bên phải đặt tượng Khải Minh vương vãi (Lê Long Đĩnh)… ko kể ra, trong khoanh vùng này còn có một số hạng mục kiến trúc khác, như tam môn, trường đoản cú vũ, nghi môn ngoại, nghi môn nội, sảnh rồng, bên vọng, hai công ty bia.
3. Miếu và động Am Tiên
Động nằm giải pháp cửa Đông củađền Đinh Tiên Hoàngkhoảng 400m. Trong số những năm cuối đời, Thái hậuDương Vân Ngađã xuất gia, tu hành sinh sống đây. Dưới thời Lý, thiền sưNguyễn Minh Khôngcũng đã từng tụng kinh, thuyết pháp trong đụng này. đa phần khu vực đụng Am Tiên phía bên trong một thung lũng ngập nước, được phủ bọc bởi mọi vách núi đá. Cửa Động Am Tiên ở sống lưng chừng núi, cần leo qua 205 bậc đá… new vào mang đến Động. Vì cửa động có hình giống như miệng rồng, nên động còn mang tên gọi khác là hang Rồng. Trong động có tương đối nhiều nhũ đá, hình thù kỳ lạ, như cây thóc, cây tiền, trái Phật thủ, nụ hoa sen… hiện tại tại, hang bao gồm của rượu cồn Am Tiên vừa là chùa thờ Phật với thiền sưNguyễn Minh Không, vừa là 1 ngôi đền thờ những vị danh nhân, như quan liêu thi hành án cùng Thái hậuDương Vân Nga…
3. Miếu Nhất Trụ
Chùa độc nhất Trụ, còn có tên gọi khác làchùa Một Cột. Tương truyền, chùa này được khởi dựng từ thế kỷ X. Trong miếu hiện còn giữ giữ được không ít di vật, cổ vật gắn với lịch sử vẻ vang hình thànhvà phát triển củakinh đô Hoa Lư, nổi bật nhất là cột kinh bởi đá, được dựng sống trước sân chùa vào khoảng thời gian 995. Miếu được dựng xung quanh bằng phong cách thiết kế dạng chữ “Đinh”, xoay hướng thiết yếu Tây, gồm các hạng mục: chính điện, công ty tổ, chống khách, nhà nạp năng lượng và tháp…
4. Đình im Trạch
Đình trực thuộc làng lặng Trạch, xã Trường Yên, bái Đinh Tiên Hoàng có tác dụng Thành hoàng làng. Đình ở trên khoảng chừng đất rộng, cao ráo, quay hướng Đông Bắc, có mặt bằng nền hình chữ “Công”, có đại bái (5 gian), thiêu hương (1 gian), hậu cung (3 gian, 2 chái). Vùng trước đình là 1 trong những hồ rộng, cha mặt còn sót lại có núi bao bọc, tạo thành thành vắt tay ngai cực kì vững chãi.
5. Miếu Ngần
Chùa còn mang tên chữ là “Kim Ngân tự”, tức miếu Kim Ngân. Tương truyền, miếu được dựng trên nền nhà kho của vua Đinh - vua Lê. Hiện tại nay, miếu toạ lạc bên trên thửa khu đất rộng 2000m2, trọng điểm cánh đồng Ngần, bốn bề là núi bao bọc, phía trước là hệ thống ao, hồ tương đối rộng. Phong cách thiết kế chùa thiết yếu được dựng trên mặt bằng nền hình chữ “Đinh”. Các hạng mục phong cách xây dựng của chùa gồm: chi phí đường, thượng điện cùng nhà Tổ…
6. Bao phủ Đông Vương
Phủ nằm trong địa phận làng Đông Thành, thờ Đông Thành vương (Lê Ngân Tính), con thứ 2 của Lê Đại Hành. Lấp quay hướng phía tây Nam, khía cạnh bằng phong cách xây dựng hình chữ “Đinh”, bao gồm tiền mặt đường (3 gian, 2 chái) với hậu cung (1 gian). Vùng phía đằng trước phủ tất cả một ngôi miếu nhỏ, thờ mẫu mã Liễu Hạnh.
7. Che Kình Thiên
Phủ bái Lê Thâu, nhỏ cả của Lê Đại Hành. đậy được dựng bên trên một khu đất nền cao ráo, nằm về phía Đông nam của thôn Đông, thôn yên ổn Thượng. đậy quay hướng Tây, đồ sộ khá nhỏ, mặt bằng bản vẽ xây dựng hình chữ “Đinh”, tất cả tiền đường (3 gian, 2 chái) và hậu cung (1 gian, 2 chái).
8. Đền cúng Thục máu công chúa
Còn mang tên gọi khác là đền Phất Kim hay bao phủ Bà Chúa Đền, ở trong địa phận xã Phật Đồng, thôn yên ổn Thượng, cúng Thục máu công chúa, phụ nữ của Đinh Tiên Hoàng. Đền cúng được dựng trên một thửa khu đất rộng 500m2, với mặt bằng bản vẽ xây dựng dạng chữ “Đinh”, bao gồm tiền bái (3 gian) với hậu cung (1 gian, 2 dĩ).
Xem thêm: Thành Tích, Lịch Sử Đối Đầu Mu Vs Brentford, Lịch Sử Đối Đầu Mu Vs Brentford
9. Bia cửa Đông
Bia đánh dấu dấu tích của tuyến đường phía Đông kinh đô Hoa Lư vào cụ kỷ X. Bia được va trên vách núi, phương diện bia quay hướng Đông Bắc, cao 95cm, rộng 40cm, bao quanh trang trí hoa văn khôn xiết tinh tế.
10. Lăng vua Đinh và lăng vua Lê
Lăng Đinh Tiên Hoàng được đặt ở vị trí trung tâm đỉnh Mã lặng (gối tây-bắc hướng ĐôngNam), bằng kết cấu đá. Phần đầu của lăng xây cuốn hình dạng bình phong, phía trước tất cả nhà bia nhỏ, trong gồm bia đá, dựng năm Minh Mệnh 21 (1840).
Lăng vua Lê Đại Hành sống chân núi Mã Yên, khuôn viên hơi rộng, kết cấu gạch, bao phủ xây tường hoa. Phần đầu lăng mộ tạo thành hình cuốn thư, phía sau bao gồm bia đá, dựng năm Minh Mệnh 21 (1840).
11. Hang Muối
Tương truyền đây là nơi lưu lại muối, lương thực ở trong phòng Đinh.
12. Hang Quàn
Tương truyền đây là nơi quàn thi thể Đinh Tiên Hoàng.
Ngoài mọi điểm di tích lịch sử kể trên, trong khoanh vùng cố đô Hoa Lư hiện giờ còn cất giữ được 678 di vật, cổ vật có mức giá trị kế hoạch sử, văn hóa truyền thống và khoa học. Sản phẩm năm, cứ vào ngày10 mon 3(Âm lịch), nhân dân địa phương lạimở hội để tưởng niệm Đinh Tiên Hoàng và các bậc đế vương… ngoài các nghi lễ thông thường, trong hội còn có tương đối nhiều sinh hoạt văn hóa đặc sắc, thú vị được sự quan liêu tâm đặc biệt của dân cư sở trên và khác nước ngoài thập phương.
Với các giá trị định kỳ sử, văn hóa và khoa học đặc trưng của di tích, Thủ tướng chính phủ đã quyết định xếp hạng Di tích lịch sử dân tộc và kiến trúc nghệ thuật núm đô Hoa Lư (huyện Hoa Lư, thành phố Ninh Bình, tỉnh giấc Ninh Bình) là Di tích non sông đặc biệt.
