» Giới thiệu
Giới thiệu về Phú Thọ
LỊCH SỬ TỈNH PHÚ THỌ
Bạn đang xem: Lịch sử thị xã phú thọ
Tương truyền tại nơi đây những vua Hùng vẫn dựng nước buộc phải nhà nước Văn Lang - công ty nước thứ nhất của Việt Nam, với đế kinh là Phong Châu, tức xung quanh thành phố Việt Trì ngày nay.Thời Hùng Vương, bên nước Văn Lang được phân thành 15 bộ, trong đó Phú thọ thuộc bộ Văn Lang, trung trung tâm của nước Văn Lang.Thời An Dương vương vãi với bên nước Âu Lạc, Phú thọ thuộc thị xã Mê Linh.Dưới thời Bắc trực thuộc (từ năm 111 trước Công nguyên đến núm kỷ vật dụng 10), Phú Thọ trực thuộc quận Mê Linh, Tân Xương, Phong Châu.Thời loàn 12 sứ quân, Phú thọ là địa phận chiếm đóng góp của 2 sứ quân Kiều Công Hãn với Kiều Thuận tại các căn cứ Hồi Hồ cùng Phong Châu.Thời kỳ phong kiến tự do nhà Lí Trần, phân cấp hành chủ yếu của vn có sự nạm đổi, cơ chế quận, thị trấn thời Bắc trực thuộc được thay thế sửa chữa bằng các đạo (lộ, trấn, xứ, tỉnh), bên dưới đạo là những phủ, châu, huyện. Phú Thọ ở trong lộ Tam Giang.Từ thời bên Lê cho đầu triều đơn vị Nguyễn (1428 - 1891), nhiều phần tỉnh Phú Thọ ngày này thuộc tỉnh đánh Tây trừ thị trấn Thanh Xuyên và huyện yên ổn Lập trực thuộc tỉnh Hưng Hóa (huyện Thanh Xuyên nay là 3 huyện Tân Sơn, Thanh Sơn với Thanh Thủy; thị trấn Yên Lập thuộc bao phủ Quy Hóa nay trực thuộc tỉnh Phú Thọ).Năm Minh Mạng trang bị 12 (1831), nhà vua sẽ tiến hành cải tân hành chính, đổi toàn bộ các trấn trong nước là tỉnh, phân lại địa giới những tỉnh (điều chuyển một vài huyện từ tỉnh giấc nọ sang trọng tỉnh kia), chia tách một số huyện lớn... Theo đó, trong địa phận tỉnh tô Tây đã điều chuyển như sau:Điều gửi huyện tự Liêm về thức giấc Hà Nội;Điều đưa huyện Tam Nông về tỉnh giấc Hưng Hóa để làm tỉnh lỵ (tỉnh Hưng Hóa lúc đó bao gồm toàn cỗ diện tích các tỉnh vùng tây bắc việt nam ngày nay).Trong địa phận tỉnh Hưng Hóa, năm 1833, tách huyện Thanh Xuyên đậy Gia Hưng thành hai huyện Thanh Sơn cùng Thanh Thủy.Sau khi đánh chiếm Bắc Kỳ, chấm dứt việc xâm lược cục bộ Việt Nam, thực dân Pháp lập ra các đạo quan lại binh, các quân khu, đái quân khu... để thuận lợi và chủ động lũ áp các phong trào kháng chiến. Theo đó, thức giấc Hưng Hóa với địa phận rộng to ở vùng tây bắc nước ta đã được phân thành nhiều tè quân khu: tè quân quần thể Tuyên Quang, đái quân khu Lào Cai, tiểu quân khu yên ổn Bái, đái quân quần thể Vạn Bú; đái quân quần thể phụ Lai Châu (sau đổi thành những tỉnh dân sự Tuyên Quang, yên Bái, Lào Cai, tô La, Lai Châu...).Sau khi cắt đi 16 châu, 4 bao phủ và nhị huyện Trấn Yên, Văn Chấn để thành lập và hoạt động các đạo quan binh, quần thể quân sự, đái quân khu, Toàn quyền Đông Dương đã điều chỉnh một số huyện của tỉnh sơn Tây sang, cộng với các huyện còn sót lại để thành lập và hoạt động tỉnh Hưng Hóa mới.Theo Điều I của Nghị định Toàn quyền Đông Dương ngày 8 tháng 9 năm 1891, tỉnh Hưng Hóa bắt đầu được thành lập gồm có:Các huyện Tam Nông, Thanh Thủy của tỉnh giấc Hưng Hóa (huyện Thanh Thủy quăng quật tổng Cự chiến thắng nhưng tăng lên tổng tinh nhuệ của thị trấn Thanh Sơn).Các thị xã Sơn Vi, Thanh cha và Phù Ninh của bao phủ Lâm Thao, tỉnh đánh Tây.Như vậy tỉnh giấc Hưng Hóa mới thành lập có 5 huyện và là tiền thân của tỉnh giấc Phú thọ sau này.Ngày 9 mon 12 năm 1892, Toàn quyền Đông Dương ra nghị định đưa huyện Cẩm Khê nằm trong địa phận tiểu quân khu lặng Bái về tỉnh Hưng Hóa mới; ngày 5 tháng 6 năm 1893, thị trấn Hạ Hòa bóc khỏi đái quân khu im Bái nhập vào tỉnh giấc Hưng Hóa bắt đầu (trước kia ngày 9 mon 9 năm 1891, Toàn quyền Đông Dương đã điều động chuyển thị trấn Cẩm Khê cùng huyện Hạ Hòa thuộc che Lâm Thao, tỉnh đánh Tây về tè quân khu lặng Bái).Tiếp kia ngày 17 tháng 7 năm 1895, nhì châu Thanh Sơn với Yên Lập ở trong khu quân sự Đồn Vàng chuyển về tỉnh giấc Hưng Hóa mới.Ngày 24 tháng 8 năm 1895, nhì huyện Hùng Quan cùng Ngọc quan lại của lấp Đoan Hùng nằm trong tiểu quân quần thể Tuyên Quang nằm trong đạo quan binh 3 yên Bái nhập vào tỉnh Hưng Hóa mới.Năm 1900, thành lập thêm thị trấn Hạc Trì.Ngày 5 mon 5 năm 1903, Toàn quyền Đông Dương ký nghị định ra đời thị làng Phú thọ trên cơ sở làng Phú Thọ thuộc tổng im Phú, thị xã Sơn Vi. Khi ấy thị buôn bản Phú thọ nằm tại đoạn trung trọng tâm của thức giấc Hưng Hóa lại sở hữu sân bay, đường tàu sang china và nhà ga cần Toàn quyền Đông Dương Paul Doumer đã quyết định chuyển thức giấc lỵ của thức giấc Hưng Hóa (từ buôn bản Trúc Phê thị trấn Tam Nông) lên thị xóm Phú lâu và đổi tên tỉnh Hưng hóa thành tỉnh Phú Thọ. Lúc ấy tỉnh Phú thọ gồm tất cả 2 phủ (Đoan Hùng, Lâm Thao), 8 huyện (Tam Nông, Thanh Thủy, sơn Vi, Thanh Ba, Phù Ninh, Cẩm Khê, Hạ Hòa, Hạc Trì) cùng 2 châu (Thanh Sơn, im Lập).Như vậy, ngày 8 tháng 9 năm 1891 được coi là ngày thành lập tỉnh Phú Thọ, còn ngày 5 tháng 5 năm 1903 chỉ là ngày ra đời thị làng mạc Phú Thọ cùng ngày đổi từ thương hiệu tỉnh Hưng hóa thành tỉnh Phú Thọ.Từ năm 1903 đến cách mạng tháng Tám năm 1945, về cơ bản là đơn vị hành chủ yếu trong tỉnh không có những chuyển đổi lớn, chỉ có thay đổi tên gọi một vài huyện và thành lập một số trong những làng làng mới.Năm 1919, vứt tên thị trấn Sơn Vi đổi call là che Lâm Thao.Xem thêm: Hướng Dẫn Cách Coi Lại Lịch Sử Google, Cách Xem Lại Lịch Sử Tìm Kiếm Trên Google
Cũng chủ yếu năm này nhị huyện Hùng Quan cùng Ngọc quan tiền hợp độc nhất vô nhị thành lấp Đoan Hùng.Năm 1939, bao phủ Đoan Hùng chuyển gọi là châu Đoan Hùng. Cũng năm này huyện Thanh tía đưa lên thành bao phủ Thanh Ba.Đến năm 1940, tỉnh Phú Thọ bao gồm hai phủ: Lâm Thao, Thanh Ba; sáu huyện: Hạ Hòa, Cẩm Khê, Hạc Trì, Thanh Thủy, Tam Nông, Phù Ninh; ba châu: Thanh Sơn, yên Lập, Đoan Hùng; nhị thị xã: Phú Thọ, Việt Trì với một thị xã Hưng Hóa. Toàn tỉnh tất cả 66 tổng, 467 xóm xã, 22 phố.Sau phương pháp mạng mon Tám, về khía cạnh hành bao gồm nhà nước nước ta thống độc nhất vô nhị gọi các phủ, châu, thị trấn là huyện, bỏ cấp tổng và tiến hành hợp nhất những làng nhỏ tuổi thành xã. Năm 1946, thức giấc Phú lâu từ 467 xóm cũ hợp duy nhất thành 106 xã mới. Do gồm xã quá rộng nên thân năm 1947, chính phủ nước nhà lại chia tách bóc một số xã, gửi số làng từ 106 lên 150 xã.Cũng năm 1947, 5 thị trấn hữu ngạn sông Thao là Cẩm Khê, Tam Nông, Thanh Thủy, Thanh Sơn và Yên Lập gần cạnh nhập vào khu vực 14 không thuộc tỉnh Phú Thọ. Đến tháng 2 năm 1948, quần thể 14 hợp duy nhất với khu vực 10 thành liên quần thể 10, 5 huyện hữu ngạn sông Thao lại trở về tỉnh giấc Phú Thọ.Ngày 22 mon 7 năm 1957, ra đời thị làng Việt Trì - thị xã sản phẩm công nghệ hai của Phú Thọ, chỉ bao gồm 4 quần thể phố, 293 hộ tín đồ Kinh, 30 hộ Hoa kiều.Ngày 4 tháng 6 năm 1962 thành phố Việt Trì được thành lập theo ra quyết định số 65 của Hội đồng chính phủ. Từ trên đây Việt Trì biến chuyển tỉnh lị của Phú Thọ.Ngày 26 tháng 1 năm 1968, Ủy ban thường vụ Quốc hội nước vn Dân nhà Cộng hòa ra nghị quyết số 504-NQ/TVQH thực hiện hợp độc nhất hai tỉnh Phú Thọ với Vĩnh Phúc thành tỉnh giấc Vĩnh Phú, thành phố Việt Trì thay đổi tỉnh lỵ của Vĩnh Phú.Kỳ họp sản phẩm 10 Quốc hội khóa IX đã thông qua nghị quyết (ngày 26 mon 11 năm 1996) về câu hỏi chia và điều chỉnh địa giới hành chính một vài tỉnh, trong số ấy có vấn đề tái lập tỉnh Vĩnh Phúc và tỉnh Phú Thọ. Thức giấc Phú Thọ phê chuẩn được tái lập cùng đi vào chuyển động từ ngày một tháng 1 năm 1997, ngay năm sau Phú thọ được công nhận là tỉnh miền núi.Khi tách bóc ra, tỉnh giấc Phú thọ có diện tích s 3.465,12 km², dân sinh 1.261.949 người, có 10 đơn vị chức năng hành chính cấp huyện: tp Việt Trì, thị buôn bản Phú Thọ và 8 thị trấn Thanh Ba, Hạ Hòa, Đoan Hùng, Sông Thao, Thanh Sơn, lặng Lập, Tam Thanh, Phong Châu.Ngày 24 mon 7 năm 1999, thị xã Phong Châu lại được tách bóc thành nhị huyện Phù Ninh và Lâm Thao; thị trấn Tam Thanh lại được bóc tách thành nhị huyện Tam Nông và Thanh Thủy.Tại nghị định số 61/2007/ NĐ-CP ngày 9 tháng 4 năm 2007 của cơ quan chỉ đạo của chính phủ nước cộng hòa buôn bản hội nhà nghĩa Việt Nam, huyện Thanh sơn được tách thành 2 huyện: Thanh Sơn với Tân Sơn
