Vùng đất bội nghĩa Liêu hầu như năm vào đầu thế kỷ XX danh tiếng với hồ hết sự khiếu nại nông dân nổi dậy, vùng lên chống áp bức, bóc lột của thực dân Pháp và tay sai. Vụ án Nọc Nạng ở giá chỉ Rai và vụ án chủ Chọt trần Kim Túc sinh hoạt Ninh Thạnh Lợi là đa số minh chứng. Về đồng Nọc Nạng hôm nay, chuyện xưa như được tái hiện tại qua từng hiện tại vật, ko gian.

Bạn đang xem: Sự kiện lịch sử nọc nạng

*

Mô hình tái hiện trận tử trận của anh em ông Mười Chức trên Nọc Nạng.

“Cả nhà mà lại Mười Chức rã tành tại ai?”

Di tích lịch sử hào hùng Nọc Nạng hiện trưng bày tại xóm Phong Thạnh A, huyện giá chỉ Rai, tỉnh bạc bẽo Liêu, từ mong Nọc Nạng bên trên quốc lộ 1A hướng bạc tình Liêu về Cà Mau, rẽ phải vào thời gian 1 cây số là tới.

Ðịa danh Nọc Nạng nối liền câu chuyện xưa cơ nơi đấy là vùng đất hoang vu, vệ sinh sậy, thú dữ hoành hành. Ðể làm nhà ở, giữ dân phải chặt cây gồm nạng cặm có tác dụng nọc, gác cây lên rồi mới cất nhà, nhằm mục tiêu tránh thú dữ, lại cao ráo. Lâu dần nhà hư, nọc nạng do cắm xuống nước cần bền hơn, còn trơ lại. Ðịa danh làng Nọc Nạng, đồng Nọc Nạng, rạch Nọc Nạng... Ra đời từ đó.

Ðịa danh Nọc Nạng cho thấy rằng hồ hết lưu dân cho đây khai phá đã buộc phải trải qua biết bao gian lao, vất vả, nguy hiểm. Họ siêng năng biến đồng hoang sậy đế thành đồng lúa bên trên vùng khu đất trũng phèn. Vậy cơ mà khi cuộc sống đời thường vừa qua cơ cực, bọn địa chủ, tứ sản vẫn cấu kết cơ quan ban ngành thực dân tìm giải pháp thâu tóm, chiếm phần đoạt khu đất đai của fan nông dân khai khẩn. “Tức nước vỡ bờ”, họ vùng dậy giành lại công bằng. Mẩu chuyện của bằng hữu ông Mười Chức là điển hình.

Chuyện bắt đầu từ đầu thế kỷ XX, tất cả một nông dân ở Nọc Nạng dày công khai khẩn khu đất đai nhằm lập nghiệp. Bạn này trước khi qua đời giữ lại đất cho con là Nguyễn Văn Luông (tự Tám Luông - mùi hương Chánh Luông). Năm 1912, các con ông Tám Luông căn cứ theo phép tắc là đất phải gồm giấy chủ quyền, nên mướn họa vật dụng Arborab vẽ lại phần đất này với diện tích 72,9ha, tiếp đến Chủ tỉnh bạc đãi Liêu cũng đồng ý họa vật điền địa này và cung cấp giấy. Trước vụ án Nọc Nạng xảy ra, năm 1916, gia đình ông Tám Luông đã mất một sở khu đất 4,5ha trong một vụ thưa kiện cùng bị xử ép. Từ ngay gần 73ha, đất đai công ty ông Tám Luông chỉ với khoảng 68,5ha.

Ðỉnh điểm là việc Bang Tắc (Mã Ngân), tay bốn sản nhờ vào gia thế của thực dân để tóm gọn đất đai bất chính, đút lót nhà thay quyền để triển khai giấy tờ lại mảnh đất trong phòng ông Tám Luông, vày tranh chấp trước đó đề nghị giấy đất mới là giấy tạm. Do có mối quan liêu hệ cộng thêm rành thủ tục, đề nghị không lâu sau đó mảnh đất nhà ông Tám Luông lại bởi vì Bang Tắc đứng tên, canh tác. Ông Nguyễn Văn trên (Toại, Biện Toại), ông Nguyễn Văn Chức (Mười Chức)... Là những con ông Tám Luông làm đơn thưa kiện tuy nhiên không được giải quyết.

Sự kiện lịch sử dân tộc này làm ra tiếng vang lớn, góp phần thúc đẩy phong trào đấu tranh đòi ruộng đất của nông dân Nam cỗ nói chung, bạc bẽo Liêu nói riêng, tạo ra làn sóng dư luận lên án lũ địa chủ, thực dân chiếm đất. Sau cuộc chống chọi này, một phiên tòa đã được xử trên Tòa Ðại hình buộc phải Thơ, giành lại công bình cho bằng hữu ông Mười Chức cùng trả lại đất mang đến gia đình. Phiên tòa xét xử có sự bào chữa của rất nhiều luật sư khét tiếng với sự chứng kiến của số đông nhà báo thành phố sài thành lúc bấy giờ.

Dấu ấn vụ án Nọc Nạng

Về sự kiện lịch sử bi hùng này, còn các tác phẩm văn học tập dân gian thuật lại. Danh tiếng là thành quả “Thơ Mười Chức”, theo phong cách truyện thơ dân gian, trình diễn theo lối nói thơ. Trong “Lịch sử khai thác miền Nam”, bên văn tô Nam đã thuật lại vụ án Nọc Nạng qua 2 nguồn bốn liệu. Thứ nhất là loạt bài bác báo tường thuật ở trong nhà báo Lê Trung Nghĩa đăng trên tờ La Tribune Indochinoise năm 1928. Nhà báo Lê Trung Nghĩa có vk ở buôn bản Phong Thạnh đề xuất ông hiểu rõ và đồng cảm, tìm đều cách giúp sức nhà ông mười Chức, tiêu biểu là mời những luật sư giỏi nghề gượng nhẹ cho họ. Nguồn thứ 2 là bài vè Nọc Nạng, theo nhà văn Sơn nam giới là khuyết danh, lưu lại truyền từ trong thời điểm 1930-1931 về bên sau. Nhưng mà trong tài liệu trong phòng văn tô Nam, bài bác vè Nọc Nạng chỉ có đoạn đầu, không có đoạn sau.

Xem thêm: Ông Bố Mạnh Nhất Lịch Sử - Ông Bố Mạnh Mẽ Nhất Lịch Sử

Năm 2007, nhà nghiên cứu Huỳnh Ngọc Trảng ra mắt công trình tham khảo và biên soạn “Thơ - Vè lịch sử - thôn hội phái mạnh Kỳ”, trong số đó có bài xích “Thơ Mười Chức”, với phần đầu gần giống với bài xích vè Nọc Nạng nhưng nhà văn tô Nam chào làng trước đó, tuy vậy phần sau dài thêm hơn nhiều. Truyện thơ này thuật lại đưa ra tiết, cảm giác về sự kiện. Theo nhà nghiên cứu Huỳnh Ngọc Trảng, ông tham khảo truyện thơ này vào thời điểm tháng 9-1980, vị ông tứ Ðang là cháu ngoại ông mười Chức cho xào luộc lại, trường đoản cú bổn chép tay được ông chứa kỹ vào ống tre ném lên bàn thờ tổ tiên. Về nguồn gốc truyện thơ này, theo fan địa phương, là vì ông Phạm Công Cẩn, từ bỏ Biện Mụng ở giá bán Rai viết nên. Vào phần kết truyện thơ, người sáng tác có nói mấy ý về phiên bản thân: “Tôi nay học đạo thánh hiền/ Lời quê tiếng kệch giữ truyền nghe chơi/ Tôi người ở quận giá Rai/ Tại xã Phong Thạnh đặt bài bác này ra...”.

Tác phẩm là 1 trong những câu chuyện bằng thơ siêu độc đáo. Thơ rằng: “Anh em nọ gặp mặt thế cùng/ Bị tranh điền thổ rùng rùng thác oan”. Cảnh đồng đội ông Mười Chức lạy mẹ là bà Tám Luông nhằm quyết trận tử sinh với bầy cướp đất thật xót xa: “...Trong đơn vị Mười Chức luận bàn/ Than thuộc từ chủng loại đôi mặt hàng lâm ly:/ Dầu bé thác xuống âm ty/ Xin gởi con, vợ lại nhờ chị em/ cửa nhà cả nhà ráng xem/ Ðừng bỏ phí phế thôn làng mỉm cười chê/ yêu quý phận bà bầu chịu nặng nề nề...”.

Một thành tựu dân gian không giống là “Vè Mười Chức” được nhóm sinh viên trường Ðại học nên Thơ đọc năm 1981, ghi theo trí nhớ của ông è cổ Văn mau chóng ở giá bán Rai. Bài xích vè cực kỳ gãy gọn, dễ dàng thuộc, với mở đầu: “Nghe vẻ nghe ve/ Nghe vè Mười Chức/ Không chịu áp bức/ Quyết chống Tây tà...”. Ðoạn bà Út trong ra phòng cản lũ cướp đất, chiếm lúa, được vè rằng: “Út trong kiên quyết/ Ðem giải thuật bày/ bọn chúng bịt lỗ tai/ Ra lịnh xúc lúa/ “Các ông cướp lúa/ Còn dở lệnh tòa/ Ỷ thay hiếp cô/ Trời tru khu đất diệt!”...”.

Nhưng tất cả lẽ, vụ án Nọc Nạng được biết đến nhiều duy nhất là qua phim “Ðất phương Nam”. Mẩu chuyện về mái ấm gia đình ông Tám Luông, bằng hữu ông Mười Chức, Út Trong... Chống Tây tà được tái hiện nay sinh động. Những thế hệ khán giả vẫn luôn ghi nhớ đoạn cô cháu gái bé dại vào báo tin: “Chú Mười ơi, ông cò tiến công cô Út bị tiêu diệt rồi!” - “Ðánh mần sao” - “Lấy súng tiến công vào ngực cô Út giẫy kia tê...”, rồi bằng hữu nhà Mười Chức nắm dao mác, gậy gộc ra sảnh lúa tử chiến. Tiếp kế tiếp là điệu nói thơ bạc đãi Liêu cùng với lời thơ ai oán: “Ngó thăng thiên trời cao không tồn tại thấu/ cơ mà ngó xuống khu đất thấy đất rộng thinh thinh/ Tai bay mà vạ gió thình lình/ anh chị em mà Mười Chức tung tành tại ai/ Ác nhân là đàn cướp ngày...”. hồ hết câu kết cũng là hồ hết câu xứng đáng nhớ: “Trời cao bao gồm thấu mang đến chăng/ Cảnh đâu bao gồm cảnh bất nhân bớ trời/ Chuyện này con cháu nên nhớ đời/ Ác lai thời ác báo, nợ đòi oan gia/ Cánh đồng gặp mặt nạn còn loang ngày tiết đào”.

Về chi tiết mối tình Út trong và tứ Võ Tòng trong phim “Ðất phương Nam”, theo thuyết minh viên di tích lịch sử và người dân địa phương, thiệt ra đó là tình ái của vợ chồng người em Út của ông v.mười Chức là bà Nguyễn Thị Liễu (Út Liễu) với ông Lê Văn Miều. Cả hai bạn đều thuộc tham gia trận tử vong năm 1928 nhưng như mong muốn sống sót. Tại Tòa Ðại hình yêu cầu Thơ, bà Út Liễu được tha bổng, ông Miều bị xử 2 năm tù. Ông Miều mất năm 1972, thời gian tròn 70 tuổi; còn bà Út Liễu mất năm 2006, thượng lâu 96 tuổi. Hai ông bà không có con, được cho là do bà Út Liễu bị Tây bắn trúng cơ bụng hồi năm 1928.

* * *

---------

Tài liệu tham khảo:

- đánh Nam, “Lịch sử khai hoang miền Nam”, NXB Trẻ, 2014;

- Huỳnh Ngọc Trảng, “Thơ - Vè lịch sử dân tộc - thôn hội phái nam Kỳ”, Trung tâm văn hóa truyền thống TP hồ nước Chí Minh, 2007;