TPO - Sông Bạch Đằng là nơi diễn ra 3 trận thủy chiến bởi Đức vương Ngô Quyền, Vua Lê Đại Hành và Hưng Đạo Đại Vương è Quốc Tuấn chỉ huy quân dân nước ta đánh chảy giặc ngoại xâm, thừa nhận chìm mộng xâm lược của các thế lực phương Bắc.

Trao thay đổi với PV Tiền Phong, ông Nguyễn Văn Phương – người có quyền lực cao Bảo tàng tp hải phòng cho biết, khu di tích lịch sử Bạch Đằng Giang nằm trong địa phận thị xã Minh Đức (huyện Thủy Nguyên, TP Hải Phòng). Lý lịch di tích lịch sử thể hiện, thị trấn Minh Đức thời buổi này vốn là buôn bản Tràng Kênh xưa, trực thuộc tổng chăm sóc Động, thị xã Thủy Đường (phủ gớm Môn, trấn Hải Dương).

Bạn đang xem: Lịch sử chiến thắng bạch đằng

*

Ông Nguyễn Văn Phương - Giám đốc kho lưu trữ bảo tàng Hải Phòng.

Tràng Kênh cũng là tên gọi một dãy núi đá vôi, chạy dài theo hướng Đông Bắc – Tây Nam, dựng lên bức tường chắn thành bảo vệ biên giới phía Đông Bắc của tổ quốc. Hàng núi Tràng Kênh phía bên trong vùng tứ giác nước được tạo bởi vì sông Bạch Đằng, sông Giá, sông Liễu, sông Thải, sông Hà Thần, sông Hàm Long, sông Hang Lương, sông Móc…

Tràng Kênh nằm trên nhỏ đường giao thương mua bán thủy cỗ huyết mạch, với địa chỉ địa lý tiện lợi đường sông, đường biển, địa hình đồi núi hiểm trở nên bao gồm vị trí quân sự đặc trưng quan trọng.

Theo ông Nguyễn Văn Phương, những tài liệu lịch sử và kết quả nghiên cứu của các nhà khoa học đã cho thấy, chiếc sông Bạch Đằng là địa điểm từng diễn ra 3 trận thủy chiến vị Đức vương vãi Ngô Quyền, Vua Lê Đại Hành và Hưng Đạo Đại Vương è cổ Quốc Tuấn lãnh đạo đánh tan giặc nước ngoài xâm, nhấm chìm mộng xâm lăng của những thế lực phương Bắc.

Để tưởng nhớ các vị nhân vật dân tộc, khu di tích Bạch Đằng Giang được xây dựng (từ năm 2008-2018) trên một vùng khu đất non nước hữu tình thuộc thị trấn Minh Đức.

*
Khuôn viên khu di tích Bạch Đằng Giang, thuộc thị xã Minh Đức (huyện Thủy Nguyên, TP Hải Phòng).

Ngô Quyền đánh tan quân phái mạnh Hán

Theo các tài liệu định kỳ sử, năm 938, vua nam giới Hán phong nam nhi là giữ Hoằng Tháo lãnh đạo thủy quân vượt biên trái phép sang xâm lăng nước ta.

Đại Việt Sử ký toàn thư tất cả ghi chép kế sách của Đức vương vãi Ngô Quyền: “Bọn chúng có lợi ở thuyền, ta không phòng bị trước thì nuốm được thua chưa chắc chắn ra sao. Nếu sai tín đồ đem cọc nhọn, đầu bịt sắt cắm ngầm trước cửa biển, thuyền của đàn chúng theo nước triều lên vào trong mặt hàng cọc thì tiếp nối ta dễ dàng bề chế ngự, không cho chiếc như thế nào thoát”.

Tại cửa sông Bạch Đằng, Đức vương Ngô Quyền đã kêu gọi hàng nghìn binh lực cùng dân chúng địa phương tạo trận địa cọc để đón đánh quân xâm lược. Hơn bố nghìn cây gỗ được vót nhọn, bịt sắt rồi đóng góp xuống lòng sông trên một quãng nhiều năm 3 dặm.

Cuối năm 938, đoàn thuyền do Hoằng Tháo lãnh đạo rầm rộ vượt biển lớn vào cửa ngõ ngõ Bạch Đằng. Đức vương vãi Ngô Quyền cho thuyền dịu ra khiêu chiến, bẫy địch đuổi theo thừa qua kho bãi cọc lọt vào trận địa phục kích của ta.

Sơ đồ chiến thắng Bạch Đằng năm 938. Ảnh: tứ liệu tế bào phỏng, kho lưu trữ bảo tàng Hải Phòng

Khi đoàn thuyền giặc thừa qua vùng cửa biển, nước triều rút mạnh, quân ta quay trở lại phản công quyết liệt. Trận địa cọc nhô lên ngăn chặn đoàn thuyền giặc, các chiếc bị cọc gỗ đâm thủng, va vào với nhau rồi chìm xuống loại sông. Hoằng toá cùng thừa nửa chiến binh bỏ mạng.

Sau chiến thắng lẫy lừng, năm 939, Đức vương Ngô Quyền lên ngôi vua, xưng là Ngô Vương, lập ra công ty Ngô, đóng đô sống Cổ Loa (tức Đông Anh, hà nội thủ đô ngày nay). Đại win Bạch Đằng năm 938 được ghi vào lịch sử dân tộc chống giặc ngoại xâm của dân tộc bản địa ta như một chiến công chói lọi, chấm dứt nền giai cấp hơn 1000 năm Bắc thuộc, lộ diện một kỷ nguyên tự do lâu nhiều năm cho dân tộc bản địa Việt Nam.

Vua Lê Đại Hành đại win quân Tống, năm 981

Cuối năm 979, Đinh Tiên Hoàng và nạm tử Đinh Liễn bị ám sát, con thứ Đinh Toàn mới 5 tuổi lên nối ngôi, triều đình công ty Đinh suy yếu. Nhân cơ hội này, công ty Tống ráo riết triệu tập binh lực chuẩn bị xâm lược nước ta.

Đứng trước vận mệnh nguy hại của đất nước, triều đình đã suy tôn Lê Hoàn làm vua (tức Vua Lê Đại Hành), lập đơn vị Tiền Lê năm 980. Ông để niên hiệu là Thiên Phúc, quốc hiệu vẫn chính là Đại Cồ Việt, đóng góp đô tại Hoa Lư, ổn định tình trạng nội bộ, rồi phân chia quân chống giữ các nơi hiểm yếu.

Theo các nhà nghiên cứu, mon 1/981, thủy quân của phòng Tống vì Hầu Nhân Bảo chỉ huy ồ ạt tiến vào sông Bạch Đằng. Vua Lê Đại Hành thân chinh có tác dụng tướng nuốm quân, mang lại xây thành Bình Lỗ, sai binh sĩ đóng cọc phòng sông dựa vào địa rứa hiểm trở của sông Bạch Đằng.

Xem thêm:

*

Sau thua tại Bình Lỗ, quân Tống trở về sông Bạch Đằng với lọt vào trận địa mai phục vày Vua Lê Đại Hành bày sẵn.

Trận thủy chiến thừa nhận chìm 6 vạn quân Mông – Nguyên

Trong trận chiến chống quân Mông – Nguyên bên trên Bạch Đằng năm 1288, Hưng Đạo Đại Vương trằn Quốc Tuấn đích thân mang đến vùng khu đất Tràng Kênh và những làng xã bên cạnh để bày trận ngăn đánh quân địch.

Theo sử sách chép lại, tháng 3/1288, hiểu rằng ý đồ gia dụng rút quân bằng đường thuỷ qua sông Bạch Đằng của địch, Hưng Đạo Đại Vương nai lưng Quốc Tuấn đã chỉ huy quân dân Đại Việt sẵn sàng một trận địa mai phục mập trên sông. Quân ta đốn mộc lim, táu… trên rừng kéo về bên bờ sông và đẽo nhọn rồi cắm xuống lòng sông dẫn ra biển khơi làm thành những bến bãi chông lớn.

Các cánh quân thuỷ bộ bí mật mai phục sau dãy núi đá Tràng Kênh dọc kè sông Bạch Đằng.

Quân ta đợi chờ cho thủy triều xuống new quay thuyền lại với đánh thẳng vào đội hình địch. Thủy quân Đại Việt từ các hướng gấp rút tiến ra sông Bạch Đằng, với mặt hàng trăm chiến thuyền chặn đầu địch ngang trên sông.

*

Các nhà khảo cổ khai quật, phát hiện tại 27 cọc mộc tại Cao Quỳ, thuộc buôn bản Liên Khê (huyện Thủy Nguyên, TP Hải Phòng), thuộc trận thủy chiến kháng quân Mông - Nguyên lần 3, năm 1288.

Quân Nguyên Mông bị mắc kẹt, nhiều chiến thuyền bị cháy rụi với đâm cần cọc nhọn. Một trong những cánh quân giặc quăng quật thuyền chạy lên bờ để tìm mặt đường trốn tuy nhiên đều rơi vào cảnh ổ phục kích của quân nhà Trần. Rộng 600 phi thuyền với khoảng tầm 6 vạn quân địch đã bị tiêu diệt hoàn toàn.

Bãi cọc Cao Quỳ, dấu vết trận thủy chiến

Cuối năm 2019 (từ ngày 27/11 mang đến ngày 19/12), Viện Khảo cổ học tập phối hợp với Sở văn hóa truyền thống Thể thao, Bảo tàng hải phòng tiến hành khai thác 3 hố rộng 950 m2 tại cánh đồng Cao Quỳ, làng Liên Khê, thị xã Thủy Nguyên. Công dụng phát hiện 27 cọc gỗ.

Cụ thể, hố 1 diện tích s khai quật 280 m2 có 17 cọc, hố 2 diện tích s 198 mét vuông có 2 cọc cùng hố 3 diện tích s 472 mét vuông với 8 cọc.

Cuối năm 2019, những nhà khoa học, chuyên viên cùng chỉ đạo TP hải phòng thực địa tại kho bãi cọc vừa được khai thác tại cánh đồng Cao Quỳ. Những nhà khoa học nhận định và đánh giá bãi cọc này thuộc trận chiến Bạch Đằng lần 3 - năm 1288. Đây là trận địa ngăn chặn quân Mông - Nguyên ko đi vào khu vực sông Giá với khu vực chỉ huy của trần Quốc Tuấn.

Ngay sau thời điểm phát hiện kho bãi cọc Cao Quỳ, TP hải phòng đã khởi công dự án Khu bảo tồn bãi cọc có diện tích khoảng 30.680m², bao gồm các hạng mục: cổng chính; khối hệ thống tường bao; đơn vị đón tiếp, phân phối và giới thiệu hiện vật; quần thể bảo tồn bãi cọc phát hành mái nhà che và khối hệ thống đường dẫn. Tổng mức đầu tư dự án là hơn 362 tỷ đồng.

Đến mon 10/2020, ubnd TP hải phòng tổ chức buổi lễ khánh thành khu vực bảo tồn kho bãi cọc Cao Quỳ.

Khu di tích Bạch Đằng Giang là giữa những điểm tham quan di tích lịch sử, văn hóa rất nổi bật nhất thành phố cảng. Dịp cao điểm tiệc tùng đầu xuân, khu vực di tích đảm nhận 20.000-50.000 lượt khách/ngày. Vào đó, khách hàng ngoại tỉnh, đoàn học sinh, sinh viên cho tham quan, khám phá về lịch sử dân tộc dân tộc.

Bài viết liên quan