Dinh Cô Long Hải là một khu đền hầm hố có lối bản vẽ xây dựng cổ pha lẫn hiện nay đại; hiện trưng bày bên bờ biển tại thị trấn Long Hải, thuộc huyện Long Điền, tỉnh giấc Bà Rịa-Vũng Tàu, Việt Nam. Đây là một trong di tích in đậm bản sắc dân tộc Việt mà đơn vị trực tiếp là ngư người ở địa phương . Ngày 16 tháng 1 năm 1995, Dinh Cô đã được Bộ văn hóa truyền thống công thừa nhận là di tích lịch sử hào hùng – văn hóa truyền thống cấp nước nhà theo đưa ra quyết định số 65QĐ/BT.
Bạn đang xem: Di tích lịch sử mộ cô
Ban đầu, Dinh cô chỉ là 1 trong ngôi miếu nhỏ tuổi đơn sơ, được lập ra vào vào cuối thế kỷ 18 (không rõ năm) để thờ một cô gái trẻ thương hiệu là Lê Thị Hồng (tục là Thị Cách).
Tương truyền, cô là fan ở Tam quan tiền (Bình Định). Trê tuyến phố đi ra biển cả thì bị lâm nạn với xác phiêu bạt vào Hòn Hang (gần khu di tích Dinh Cô bây giờ). Lúc ấy, cô chỉ vừa sang tuổi 16. Yêu đương tiếc, fan dân địa phương bây giờ đã lấy xác cô vào mai táng trên đồi Cô Sơn. Từ đó cô luôn luôn hiển linh mộng báo điềm lành, diệt trừ dịch bệnh, hộ trì bá tánh, phù trợ ngư dân…nên dân trong vùng tôn xưng cô là “Long Hải Thần bạn nữ Bảo An Chánh Trực Nương Nương chi Thần”.
Truyền thuyết đầu tiên kể rằng: Cô tên là Lê Thị Hồng Thủy, quê quán ở Phan Rang (có bạn kể quê ở Bình Thuận). Cô là đàn bà duy duy nhất của ông Lê Văn Khương cùng bà Thạch Thị Hà, hay theo cha vào vùng Bà Rịa cùng Gò Công (Tiền Giang) buôn bán. Cô rất yêu cảnh mến bạn và không muốn rời xa vùng khu đất phía Nam. Trong một đợt vào nam giới buôn bán, khi thuyền còn neo đậu trên vũng Mù U (Long Hải), Cô không thích rời khỏi khu đất này đề nghị đã xin phụ thân ở lại nơi đây ngơi nghỉ lâu dài. Lúc đó Cô new 16 tuổi. Dẫu vậy người thân phụ kiên quyết không bằng lòng, buộc cô phải trở về quê hương cùng ông. Khi thuyền nhổ neo tránh bến tương đối xa, nhìn lại trong thuyền không thấy cô, người thân phụ quay lại đựng công kiếm tìm kiếm ba ngày liền tuy thế không thấy. Ông gian khổ quay về quê nhà. Vài ba hôm sau, xác Cô phiêu bạt vào Hòn Hang. Một cụ công cụ bà ở xóm Phước đai gia hải phát hiện. Ngư dân Phước Hải an táng Cô trên đồi cát gần chỗ tìm thấy xác Cô (đó là mộ Cô bây giờ). Mộ của Cô luôn được cat bồi đắp, cỏ không mọc được cơ mà ngay cạnh bên một cây đa tươi xuất sắc mọc cấp tốc như thổi che mát chiêu mộ Cô. Sau 1 thời gian, vùng này có dịch bệnh, rất nhiều người bị đau và chết. Trong những lúc dịch dịch đang hoành hành, có tín đồ nằm mơ thấy Cô báo sẽ giúp dân làng qua ngoài dịch khí. Dân thôn đã thắp hương cầu khấn, trái nhiên dịch bệnh lây lan qua khỏi. Sau vụ việc ấy, có người đã xin bà bé xây am thờ phượng, hy vọng Cô đang độ trì dân làng mạc làm nạp năng lượng phát đạt, cuộc sống thường ngày an lành… Từ đó Cô càng hiển linh. Sản phẩm năm, dân làng tổ chức triển khai cúng Cô. Ngày chủ yếu lễ ra mắt lễ hội Nghinh Cô là ngày mất của Cô.
Truyền thuyết thiết bị 2: Cô là liên lạc viên của nghĩa quân Tây tô (cũng có fan nói Cô là nhỏ một viên chỉ đạo nghĩa quân Tây Sơn), thường qua lại nơi đây. Cô đã bị quân đơn vị Nguyễn giết bị tiêu diệt (cũng có người kể là bị đắm thuyền). Sau này, để tưởng niệm một người con gái hiển linh, chết vì chưng đạo nghĩa, nhân dân đang lập miếu thờ.
Xem thêm: Thông Tin Về Dubai Phần 1 - Quá Trình 'Lột Xác' Qua 2 Thập Kỷ Của Dubai
Trong hai mẩu truyện truyền ngôn của ngư dân địa phương nhắc trên thì truyền thuyết trước tiên được đa số người cho là ngay sát với sự thật hơn. Theo khảo sát của các tác đưa cuốn 60 tiệc tùng, lễ hội truyền thống Việt Nam, thì lúc thuyền buôn của ông Lê Văn Khương đi ngang qua mũi Thùy Vân, dây lèo buồm đang gạt cô Lê Thị Hồng Thủy xuống biển. “Mặc dù những người dân cùng đi bên trên thuyền sẽ ra sức tìm kiếm, nhưng lại vẫn không tìm được cô. Tía ngày sau xác cô nổi lên nơi vũng Mù U, được bà con ngư dân xã Phước Hải mai táng tử tế. Về sau cô trở phải linh hiển, nhập vào xác đồng, đề cập lại tử vong oan uổng của mình. Dân xã lập miếu thờ, lấy ngày cô chết (12-2 âm lịch) nhằm cúng bái sản phẩm năm. Chuyện xẩy ra vào khoảng thời gian Gia Long thứ bố (1804), lúc ấy cô bắt đầu 16 tuổi”1.
Không như thể với truyền thuyết trên đây, khi viết về núi Thùy Vân (một phần của dãy Minh Đạm ngày nay, chứ chưa hẳn Núi nhỏ tuổi Vũng Tàu như một vài tác giả lầm tưởng) sách Đại Nam duy nhất thống chí ở trong nhà Nguyễn (viết nửa cuối thế kỷ 19) mang lại biết: “Núi Thùy Vân cách huyện lỵ Phước An 12 dặm về phía Đông Nam. Trên núi gồm chùa Hải Nhật (là vị trí trông ra hải dương đón mặt trời), dưới núi bao gồm vũng tô Trư (Bãi Heo). Kế bên mỏm núi tất cả ngọn Thần nữ, tục call là mỏm Dinh Cô, hồi đó có người con gái chừng 17,18 tuổi, bị bão gạt cho đây, được bạn địa phương chôn cất, sau đó mộng thấy cô gái ấy mang đến đây giúp đỡ, fan ta chỉ ra rằng thần, lập đền thờ”2.
Mặc dù cách phân tích và lý giải có khác nhau, nhưng số đông nét tầm thường đáng lưu ý: trinh nữ, bị tiêu diệt oan, có mồ mả, địa điểm được xác minh khá rõ ràng. Thần thoại cổ xưa dân gian cũng nói rõ tại sao nhân dân cúng phụng, thờ bái hàng năm chính là vì sự hiển linh của Cô. Sự hiển linh của cô càng tăng thêm khi số đông ngư dân tới đây cúng bái và mong nguyện ngợi ca với nhau về đầy đủ điều được Cô góp đỡ, phù hộ, bịt chở trong số những lần đi biển khơi hay vào cuộc sống. Cùng sau rất nhiều lần được Cô góp đỡ, họ lại mang lại cúng bái, dưng phẩm tạ ơn. Lời đồn thổi đại về sự linh thiêng của Cô vắt hệ này
nối tiếp vậy hệ kia ngày càng lan rộng. Vào ngày vía Cô, khách hàng thập phương lại tề tựu về Dinh Cô dự đại lễ, bao gồm cả ngư gia từ Phan Rang, Phan Rí, Phan Thiết đến ngư dân Bến Tre, lô Công, Trà Vinh, Cà Mau, Rạch Giá… cùng không ít du khách từ tp Hồ Chí Minh, Đồng Nai về tham dự lễ hội, phối hợp hành hương thơm với nghỉ ngơi, rửa mặt biển, làm cho lễ hội Nghinh Cô trở bắt buộc đông tuyệt nhất trong các lễ hội ở BR-VT nói riêng cùng miền Đông Nam cỗ nói chung.
Lễ Nghinh Cô diễn ra trong ba ngày, mồng 10, 11 với 12 mon 2 âm lịch. Ngư dân địa phương call là ngày “Lệ” (hay “Lệ Cô”). Trước đó nhiều ngày, tín đồ ta đã giám sát và đo lường sao cho chuyến đi biển nên về kịp đúng ngày diễn ra lễ hội. Toàn bộ mọi các bước đều được gác lại, tất cả trong khi chỉ chuẩn bị cho ngày cúng Cô. Lịch lễ hàng năm được bố trí một giải pháp sít sao, hầu hết rất ít có sự ráng đổi:
Năm 1930, ngư dân Long Hải đã dời miếu bái lên đồi Kỳ Vân cho đến ngày nay. Năm 1987, Dinh Cô được tạo ra và trùng tu lớn sau khoản thời gian bị hỏa hoạn. Năm 2006 – 2007, Dinh Cô lại được trùng tu.
