Thời xưa, dân thường hoàn hảo nhất không được phép quan sát mặt vua. Khi xa giá của phòng vua đi ra ngoài, dân chúng đều cần quỳ rạp mặt đường, đầu cúi sát đất, ai dám ngẩng đầu lên nhìn “long nhan” phần đông bị khép vào trọng tội là khi quân, phạm thượng. Vua là một biểu tượng tối cao, triều đình cũng không vẽ tranh chân dung nhà vua ban bố cho nước ta để nhân dân biết “mặt rồng”.
Bạn đang xem: Lịch sử các vị vua việt nam
Tuy nhiên, sau khoản thời gian các vị vua Việt băng hà, triều đình vẫn vẽ tranh, đúc tượng để thờ. “Đại Việt Sử ký kết toàn thư” mang đến biết, đời Vua Lê Thái Tông, năm Thiệu Bình thứ 2 (1435), vào tháng 8, ngày 22, triều đình đúc dứt tượng quà của Lê Thái Tổ cùng Quốc Thái mẫu, đang sai đơn vị sư làm phép điểm nhãn rồi rước vào Thái miếu nhằm thờ. Như vậy, vấn đề đúc tượng tiên vương để thờ đã gồm từ thời Lê. Chỉ nuối tiếc rằng sau đó, vị những vươn lên là thiên của lịch sử, hầu hết tượng thờ bởi vậy đều không còn. Hiện, chúng ta chỉ gồm thể chiêm ngưỡng tranh bái Vua Lê Hoàn, tượng thờ những vua Ngô Quyền, Lê Hoàn, những vua Trần, tốt tượng Phật hoàng è cổ Nhân Tông được thờ ngơi nghỉ tháp Huệ Quang, miếu Hoa Yên, im Tử (Quảng Ninh). Nhưng, bức tượng phật Phật hoàng bằng đá rất dị này cũng rất được tạo tác vào cúng Lê trung hưng, sau khoản thời gian Phật hoàng viên tịch đang vài trăm năm.
Tượng đài nhà vua Quang Trung. Ảnh: S.t
Ở triều đại phong loài kiến gần bọn họ nhất là triều Nguyễn, mãi mang đến khi fan Pháp sang, mới đánh dấu chân dung những vị vua từ bỏ Đồng Khánh, Hàm Nghi trở trong tương lai qua ảnh chụp. Còn những vua đầu triều Nguyễn, đời sau chỉ hình dung về diện mạo những vị qua nét vẽ của các họa sĩ người Pháp nhưng thôi.
Dù vậy, bạn Việt chúng ta đã có cơ hội rất hiếm hoi được biết long nhan của một vị vua trong định kỳ sử. Đó là khi lăng tuyển mộ Vua Lê Dụ Tông sinh hoạt Thọ Xuân, Thanh Hóa bị xâm phạm, chính quyền quyết định khai quật để giữ gìn, bảo vệ thi hài công ty vua. Từ di hài được bảo tồn khá hoàn toàn sau mấy trăm năm, hoàn toàn có thể thấy Vua Lê Dụ Tông là một trong những người đàn ông bên cạnh 50 tuổi gồm tóc hoa râm được cắt ngắn theo kiểu nhà tu, cằm gồm chòm râu thưa color đen tất cả vài sợi sẽ điểm bạc, răng bị rụng vài chiếc. Nhưng, vì thi hài đã làm được táng thừa lâu, phần da thịt đã biết thành khô hết, yêu cầu đời sau cũng quan yếu diện kiến chân dung đúng chuẩn của vị vua từng trị vì vn từ năm 1705 đến 1729.
Về dung mạo Vua Lê Dụ Tông, sử cũ có lưu lại vài mẫu để bọn họ tham khảo, qua bộc lộ về chân dung con cháu nội ngài là Vua Lê Hiển Tông, với phần lớn tính trường đoản cú rất... Tiêu chuẩn: “Duy Diêu râu rồng, đôi mắt phượng” (Khâm định Việt sử thông giám cương cứng mục). Còn trước khi Lê Hiển Tông làm vua, chú của ông là hoàng tử Duy Thần, tín đồ gọi người mẹ chúa Trịnh Giang là Vũ Thái phi bằng cô, được thái phi nuôi trong bao phủ chúa từ nhỏ nhắn nên được chúa đưa lên ngôi (tức Lê Ý Tông), với tại sao “Duy Thần bao gồm diện mạo tương tự tiên đế (Vua Lê Dụ Tông)”.
Chân dung các vị vua vn được ghi chép vào bao gồm sử bao gồm lẽ bắt đầu từ Vua Lý Thái Tổ. Nhưng, những sử quan rất lâu rồi thường miêu tả các vị quân vương bằng những câu văn hết sức khái quát, ít khi đi vào chi tiết. “Đại Việt Sử cam kết toàn thư” chỉ viết về Vua Lý Thái Tổ là “bé đang thông minh, vẻ fan tuấn tú khác thường”. Về Vua Lý Thái Tông, sử quan không tả lại dung nhan đơn vị vua mà nhấn rất mạnh vào nét đặc biệt quan trọng trong tướng mạo pháp: “Vua bao gồm 7 chiếc nốt con ruồi sau gáy, như sao thất tinh (tức chòm sao Bắc Đẩu)”.
Dung mạo Vua Lý Thánh Tông chắc hẳn rằng được ghi lại ví dụ nhất: “Vua trán dô mặt rồng, tay nhiều năm quá gối”. Cho tới Vua Lý Thần Tông, sử quan lại chép khá ẩn ý: “Tuy thân sở hữu ác tật nhưng mà rồi trị lành, cũng là nhờ có ý trời cả”. Chỉ dã sử chép rằng bên vua mắc bệnh, mọc lông đầy cơ thể, ngứa ngáy nặng nề chịu, khiến người cuồng loạn, triều đình phải làm cũi quà nhốt vua trong đó, phải sau khoản thời gian được quốc sư Nguyễn Minh Không chữa chạy, căn bệnh tình trong phòng vua bắt đầu hết.
Sang cho thời Trần, vị vua thứ nhất là è Thái Tông được những sử quan lại dùng phương thức so sánh với vị vua khai sáng triều Hán của china để biểu đạt diện mạo công ty vua: “Vua mũi cao, mặt rộng, giống hệt như Hán Cao Tổ”, dù có lẽ rằng họ cũng không có ai biết vẻ phương diện Hán Cao Tổ vắt nào.
Phật hoàng trằn Nhân Tông, người được đời Lê tạc bức tượng đá an vị vào tháp Huệ quang đãng ở yên ổn Tử, trong “Toàn thư” được mô tả chủ yếu đuối qua thần thái, với đầy đủ tính từ giỏi đẹp nhất: “Thuần túy đạo mạo, dung nhan thái như vàng, thể hóa học hoàn hảo, thần khí tươi sáng. Nhị cung (Thượng hoàng trần Thái Tông cùng vua phụ vương Trần Thánh Tông) hầu như cho là lạ, gọi là Kim Tiên đồng tử”. Cũng như Vua Lý Thái Tông, Vua è cổ Nhân Tông được nhấn mạnh vấn đề về nốt ruồi trên vai: “Trên vai mặt trái gồm nốt con ruồi đen, cho nên có thể cáng xứng đáng được vấn đề lớn”.
Trong khi đó, Vua è cổ Minh Tông được sứ mang nước Nguyên khen ngợi là “nhẹ nhõm như tín đồ tiên”, khi chứng kiến vua mặc áo tràng vạt bằng là màu sắc vàng, team mũ bao gồm thao ban yến tiếp sứ đoàn. Sau đó, khi có sứ việt nam sang nước Nguyên, có bạn Nguyên hỏi rằng: “Tôi nghe đồn nỗ lực tử (tức bên vua, vày nhà Nguyên vẫn coi Thượng hoàng bắt đầu là vua nước ta) có vẻ người thanh tú, vơi nhõm như thần tiên, bao gồm phải không?”. Sứ nước ta láu lỉnh trả lời rằng: “Đúng như thế, tuy vậy cũng vượt trội cho phong thái cả nước vậy”. Thời gian tiếp sứ giả nói trên, Vua è cổ Minh Tông mới gồm 14 tuổi.
Xem thêm: Lịch Sử Các Vị Vua Hùng - Tiểu Sử 18 Vị Vua Hùng Trong Lịch Sử Việt Nam
Vị vua khai sáng triều Lê là Lê Thái Tổ được sử sách đương thời dành phần đa đoạn văn bay bướm để diễn đạt khá kỹ trường đoản cú tướng mạo mang lại dáng vẻ. Vào “Đại Việt Sử cam kết toàn thư” cũng chép tuy vậy ở sách “Lam đánh thực lục” còn ghi cụ thể hơn: “Lúc nhỏ, tinh thần và vẻ tín đồ coi rất bạo phổi mẽ, nghiêm trang; mắt sáng, mồm rộng, mũi cao, phương diện vuông; vai trái có 7 nốt ruồi; đi như rồng, bước như hổ, tóc, lông đầy người, giờ đồng hồ vang như chuông, ngồi như hùm ngồi! Kẻ thức trả biết là bậc bạn cực sang! Kịp lúc lớn, thông minh, khôn, khỏe, quá hẳn lũ tầm thường”.
Sử sách ko tả về diện mạo Vua Lê Nhân Tông, chỉ nói vua “vẻ tín đồ tuấn tú, con đường hoàng, dáng vẻ điệu nghiêm trang” tuy nhiên khi viết về Vua Lê Thánh Tông thì cũng áp dụng hết những mỹ từ nhằm mô tả: ”Vua sinh ra tây vị tuyệt đẹp, thần sắc đẹp khác thường, vẻ fan tuấn tú, nhân hậu, rạng rỡ, nghiêm trang, thực là bậc thông minh xứng đáng làm vua, bậc trí dũng đủ để giữ nước. “Toàn thư” chép thêm 1 giai thoại thần túng thiếu để phân tích và lý giải về một chi tiết trên gương mặt nhà vua: tương truyền rằng, thái hậu khi chuẩn bị ở cữ, nhân thử thả chợp mắt, mơ thấy mình cho chỗ Thượng đế, Thượng đế không nên một tiên đồng xuống làm con thái hậu, tiên đồng do dự mãi không chịu đi, Thượng đế giận, lấy cái hốt ngọc đánh vào trán chảy máu, sau thức giấc dậy, rồi có mặt vua, bên trên trán vẫn còn đấy dấu dấu lờ mờ như thấy trong giấc mơ, mãi cho đến khi chết, lốt ấy vẫn không mất.
Con trai Vua Thánh Tông là Lê Hiến Tông được tả cụ thể hơn về dung mạo “vua sinh ra, vóc dáng thiên tử, mũi cao, khía cạnh rồng, trạng thái trang nghiêm, tươi vui khác thường”. Nhưng, đời Lê sơ chỉ với sau Vua Lê Túc Tông vẫn dần lấn sân vào suy vong với đông đảo vị vua bạo tàn, hoang dâm và ăn uống chơi như Lê Uy Mục, Lê Tương Dực, khiến sử sách hotline họ là “vua quỷ, vua lợn”. Điều này được ghi cả vào trong thiết yếu sử, như chuyện lúc sứ công ty Minh sang gặp mặt Vua Lê Uy Mục, đang viết hai câu thơ rằng:
“An nam giới tứ bách vận vưu trường
Thiên ý như hà giáng quỷ vương?”.
Tức là: Vận nước An nam giới còn dài đến 400 năm, vậy mà ý trời vắt nào mà lại giáng sinh vua quỷ?
Hoặc sau đó, năm 1513, lúc sứ đoàn đơn vị Minh có Chánh sứ Phạm Hy Tăng và Phó sứ Trạm Nhược Thủy sang trọng phong vương, sau khi gặp mặt Vua Tương Dực, Hy Tăng vẫn nói với Nhược Thủy rằng: “Quốc vương vãi An Nam phương diện thì đẹp mà fan lệch, tính say đắm dâm, là vua lợn, loàn vong sẽ không lâu đâu”. Sau, trái nhiên, Vua Tương Dực bị Trịnh Duy Sản giết, nước ta rơi vào loàn lạc.
Đến thời Lê Trung hưng, dung mạo những vị vua Lê lại được tả bằng những từ rất cầu lệ, như Vua Lê Kính Tông là “vua tướng mạo mạo hùng vĩ”, Vua Lê Huyền Tông thì “vẻ bạn đoan nghiêm”, chỉ tất cả Vua Lê Thần Tông được tả kỹ rộng là “sống mũi cao, khía cạnh rồng, vẻ bạn thanh tú”.
Vua quang Trung là 1 nhân vật đặc trưng cả về việc nghiệp lẫn phương diện cá nhân nên cho dù chép về kẻ thù, bộ sử triều Nguyễn “Đại nam giới liệt truyện” (phần Truyện Ngụy Tây) đã biểu đạt khá kĩ chân dung ngài: “Huệ giờ đồng hồ vang như chuông, đôi mắt sáng như ánh điện, mưu lược thiện chiến, bạn người đầy đủ kinh sợ".
Một bộ sách khuyết danh bao gồm tiêu đề “Tây tô lược thuật”, thành lập và hoạt động đầu triều Nguyễn, cũng dùng mọi từ mang color thần thoại nhằm tả Vua quang Trung: “Huệ tất cả một bé mắt bé dại nhưng cái tròng siêu lạ, đêm hôm ngồi không tồn tại đèn thì ánh sáng từ mắt soi sáng cả chiếu...". Trong tè thuyết lịch sử dân tộc “Hoàng Lê độc nhất thống chí”, những tác giả thuộc Ngô gia văn phái cũng diễn đạt tương tự: “Quang Trung là bạn cao lớn, tóc quăn, da sần, tiếng nói sang sảng như chuông. Kỳ lạ tốt nhất là cặp đôi mắt sáng như chớp, rất có thể nhìn rõ hồ hết vật trong đêm tối, nó khiến nhiều bạn khi thấy đông đảo run sợ, hãi hùng... Ko một bạn nào dám nhìn thẳng vào mắt ông”.
Chúng ta không thấy các sử quan bên Nguyễn chép về dung mạo Vua Gia Long cơ mà trong ghi chép của Michel Đức Chaigneau, họ được biết: “Vua Gia Long domain authority trắng, mắt sáng, chòm râu hoàn toàn bạc với dày hơn râu đều người đàn ông khác trong xứ”. “Vua Gia Long nhích cao hơn trung bình, thân thể cường tráng, tướng mạo đạo mạo, đáng tôn trọng tương xứng với khoảng vóc, nét phương diện đầy trang nghiêm và gồm sắc diện, minh chứng một trọng điểm hồn cao đẹp”, ông viết tiếp.
Đặc biệt, Michel Đức còn tả kỹ rằng: “Hai mặt má của phòng vua tất cả hai hột cơm black đều mọc râu, tạo thành nhì chòm râu nhỏ hai bên, cạnh chòm râu to ở ở chính giữa nhưng không hoàn toàn pha trộn vào nhau”. Viên sủng thần sở hữu hai dòng máu Pháp - Việt này cũng cho biết thêm Vua Minh Mạng cũng có thể có hai nốt con ruồi đúng khu vực như vậy, fan ta nói rằng đó là vết tích riêng ở trong phòng Nguyễn.
